Bu çalışma, tefsir ilminde bilimin ortaya koyduğu verilerle Kur’ân’ı tefsir etmeye çalışan “Bilimsel Tefsir” veya belli bir konu üzerinde duran “Konulu Tefsir” kapsamında bir çalışmadır. Çalışmada Üstad Bediüzzaman’ın Allah’ın Adl ismini izah ettiği bir risalesi temel olarak ele alınmış, konular bu risalenin şerhi tarzında işlenmiştir. Risalenin şerhi esnasında konu yalnızca kelimelerin izahı tarzında değil, daha geniş olarak ele alınmış, okuyucuların doyurucu bir bilgi elde etmesi hedeflenmiş, bu yolla Üstad’ın amacına katkıda bulunulmak istenmiştir.

Kur’ân’ın bazı ayetlerinde, Allah’ın her varlığı ve meydana gelen her olayı belli ölçülere göre yaratıp, takdir ettiği belirtilir. Kâinattan bahseden fen bilimleri de atomlardan yıldızlara kadar her şeyin ve her olayın belli ölçülere göre olduğunu ortaya koyarak, Kur’ân’ın ifadelerini doğrular. Bu kitapta Kur’ân’ın ve fen bilimlerinin ortaklaşa bahsettiği kâinattaki ölçüler ve dengeler ele alınarak, Allah’ın varlığı ispat edilmeye çalışılmıştır.

Bu çalışma, tefsir ilminde bilimin ortaya koyduğu verilerle Kur’ân’ı tefsir etmeye çalışan “Bilimsel Tefsir” veya belli bir konu üzerinde duran “Konulu Tefsir” kapsamında bir çalışmadır. Çalışmada Üstad Bediüzzaman’ın Allah’ın Adl ismini izah ettiği bir risalesi temel olarak ele alınmış, konular bu risalenin şerhi tarzında işlenmiştir.1 Risalenin şerhi esnasında konu yalnızca kelimelerin izahı tarzında değil, daha geniş olarak ele alınmış, okuyucuların doyurucu bir bilgi elde etmesi hedeflenmiş, bu yolla Üstad’ın amacına katkıda bulunulmak istenmiştir.

Konular ele alınırken, aşırı teknik tabirlere girilmemiş, her kesimden insanın istifadesi düşünülmüştür.

Kitapta konulara girmeden önce risale bir bütün olarak verilmiş, yalnız anlamayı kolaylaştırmak için ara başlıklar ve maddeler eklenmiştir.

Tahlil esnasında Risale üç kısma ayrılmış, birinci kısımda; ismi a’zam, adalet, mîzân, tevzin, muvazene, esma-ı hüsna’dan Adl isminin tanımları yapılmış, Üstadın iç içe geçmiş, saray, şehir, memleket, âlem tasviri izah edilmiş, kâinattaki düzen ve dengenin Allah’ın varlığına delil olması ele alınmıştır.

İkinci kısım, beş bölüme ayrılmış, sırayla; kâinatın yaratılması esnasında ve Güneş sistemindeki denge, küre-i arzdaki denge, canlılar âlemindeki denge, canlı bedenindeki denge, hücredeki denge üzerinde durulmuştur.

Üçüncü kısımda ise, son yüzyılda beşerin zulümleri, israfları, Dünyadaki dengeleri bozması ve Dünyayı kirletmesi, Allah’ın üç isminin ve İslâmiyetin insanlık âlemine iktisad, adalet ve temizliği emrettiği üzerinde durulmuş, son olarak adaletin haşri gerektirdiğinden bahsedilmiştir.

Kitapta “Büyük Patlama” ile ilgili kısım dostumuz Profesör İbrahim Pirahmetoğlu’na, “Nüfus ve Doğum Oranlarındaki Denge” yazıları ise dostumuz Profesör Alican Yılmaz’a aittir. İnsan vücuduyla ilgili kısımlarda Doktor Ender Serin ile Doktor Bülent Küstü’nün yardımları olmuştur. Ayrıca bazı dostlarımız kitabın müsveddesini okuyup tekliflerde bulunmuştur. Burada onlara teşekkürü bir borç biliriz.

Konular ele alınırken bazı hatalarımız olmuş olabilir. Bu hataların konuları daha iyi bilen okuyucularca bize bildirilmesinden memnuniyet duyacağız.

Kitabımızın okuyucularımız için faydalı olmasını Cenab-ı Hak’dan temenni ediyoruz. Muvaffakiyet her zaman O’ndandır.

1. Üstad Bediüzzaman bir mektubunda “Risaleleri telif konusunda vazifesinin bittiği kanaatine vardığını, bundan sonra Risale-i Nur'un tekmili, izahı ve ispatı talebelere tevdi edildiğini bu yüzden talebelerin vazifesinin devam ettiğini, onların vazifesinin şerh, izah, tekmil ve haşiye ile ve neşir ve tâlimle devam edeceğini” söylemektedir. (Kastamonu Lahikası, Altınbaşak Neşriyat, s. 66.) Üstad “30. Lema Risalesi”nde Allah’ın “Ferd, Hayy, Kayyum, Hakem, Adl, Kuddûs” isimleri üzerinde durmuştur. Bu risalede de izaha, şerhe ihtiyaç duyulan yerler vardır. Bu altı isimden Adl ismiyle ilgili kısım bu kitapta şerh edilerek konunun daha iyi anlaşılması sağlanmaya çalışılmıştır. Böylelikle hem Üstad’ın vasiyeti yerine getirilmek, hem de bu alanda yapılacak başka çalışmalara bir örnek ortaya konmak istenmiştir.